Die afgelope tyd loop ek rond met malende gedagtes. My poeletjie was behoorlik vol modder. En dis vir my moeilik om dit saam te vat, struktuur aan dit te gee en dit in gestalte te kan bring. Mark Twain het gesê: “I did not have the time to write a short letter. Therefore I wrote a long letter”. En na baie gestoei met myself en my gedagtes dink ek ek is reg om dit wat binne my aangaan, in ‘n ‘taamlike’ kort brief te kan beskryf…
Ek dink die modder het so bietjie gaan sak in my poel.
Toenemend vind ek myself in ‘n wêreld van transaksies. Ek bestuur ‘n bestuurskonsultasie besigheid, en ek bestuur ‘n paar eiendomme. En die hele tyd is daar iemand wat of iets wil hê by my, of ek wil iets hê by hom/haar. Dis fakture wat uitgereik moet word, maar ook betaal moet word. En al die gesprekke gaan daaroor. Of dis te veel geld, of dis te min geld. Of dis nie betaal nie. Of niemand wil betaal nie. Of dit is betaal. Die hele tyd gaan dit oor transaksies.
As ek in my karretjie klim om iets te gaan koop, dan staan daar iemand by die robot. Hy wil ook ietsie by my hê. Hy soek ook ‘n transaksie. Hy verkoop sy armoede en ek gee vir hom ‘n geldjie. As ek parkeer, dan kom daar ‘n karwag aangehardloop. Hy soek ook ‘n transaksie. As ek kos koop by die winkel, dan haal ek my kaart uit en betaal. Nog ‘n transaksie.
Alles in my dag is gekoppel aan blêddie transaksies….
Ek is kwaad vir LinkedIn. Ek sit met soveel ‘followers’. Maar almal van hulle probeer iets aan my verkoop. En as jy nie wakker is nie, dan klik jy iewers op ‘n ‘link’ waar mense jou geld probeer vat. Dis ook ‘n transaksie. Die ‘scammer’ kry my geldjie in ruil vir my onnoselheid.
Dis ‘n koue wêreld hierdie.
‘n Wêreld van baklei en onderhandel om seker te maak jy trek nie aan die kortste ent nie. As jy dit nie doen nie, verloor jy jou plekkie in die son.
Almal soek ‘n geldjie.
En soms vind ek dat hierdie transaksie-wêreld ook baie subtiel kan raak. Dis baie keer baie goed weggesteek agter die masker van vriendskap. Jy loop jouself vas in kamma vriendskappe wat eintlik maar net ietsie soek by jou. Jy is eintlik in hulle oë maar net nog ‘n kommoditeit. Totdat daar nie meer waarde vir hulle oor is nie. Dan is die vriendskap ook sommer verby. Ou Langenhoven het mos gesê: ” Wees baie goedkoop met jou vriendelikheid – maar baie duur met jou vriendskappe”. Hy het ook seker iewers dit agtergekom.
Alles transaksies.
Yskoud.
Dan kom jy op ‘n punt wat jy so gatvol word vir hierdie transaksies. Want ons is tog meer as net blote transaksies. Maar jy word so gebombardeer met transaksies dat dit voel asof jy gaan verdrink.
En dan gaan klim ek op teen Helderberg. En ek gaan sit daar op my bankie. En ek laat toe dat die stilte my stilmaak. En dat al die modder sak in my poeletjie.
En dis wat ek vandag weer gedoen het. En die stilte op die berg het my die antwoord gegee. Dink ek.
Nadat ek lank oor die see gestaar het.
En my modder laat sak het in my poeletjie.
Stilte sê toe vir my of ek kan onthou jare terug toe ek begin het met my loopbaan. Dat ek in my internskap afgekom het op ‘n leierskapsmodel van Bass & Avolio, Dit is een van die mees nagevorste studies nog oor leierskap. Gaan google dit. Daar is tonne inligting oor dit op die internet. Full Range Leadership. Hier is een link net om jou aan die gang te kry: https://en.wikipedia.org/wiki/Full_range_leadership_model
Stilte herinner my dat hierdie navorsing baie mense klassifiseer as transaksioneel van aard. Hulle doen transaksies. Die hele blêddie dag. Geldjie in of geldjie uit. Jou doen jou werkie, en ons betaal jou jou geldjie. En dis waar dit begin en waar dit stop.
Jy doen jou deel – en ek doen my deel. En as jy nie jou deel doen nie, dan doen ek ook nie meer my deel nie. Eenvoudig.
Maar Bass & Avolio vind toe ook in hulle navorsing dat daar leiers is en was wat uitgestyg het bo hierdie yskoue transaksie wêreld. Hulle was transformerend van aard. Nie net transaksioneel nie. Mense word anders as gevolg van hulle. Deur net met hulle in kontak te kom, verander mense. Vir altyd. Dit is baie meer as net ‘n blote transaksie. Dit is ‘n transformasie.
Die wurm word ‘n papie word ‘n skoenlapper. As gevolg van hierdie leier.
En stilte herinner my dat Oom Bass & Avolio toe ook in hulle navorsing uitgevind het daar is eintlik binne hierdie wêreld van transformele leierskap ‘n konsep wat hulle toe noem – “The 4 I’s of Transformational Leadership”. En hierdie 4 I’s staan vir : 1) Individual Consideration 2) Inspirational Motivation 3) Intellectual Stimulation 4) Idealised Influence.
Hulle vind in hulle navorsing dat alle leiers in die verlede wat hierdie wêreld geskud het met hulle transformele styl, gekoppel kan word aan een of meer van die 4 I’s.
En stilte herinner my aan Mother Teresa. Sy het die vlaggie gedra van Individual Consideration. Regtig omgegee oor mense. Nie net omdat sy ‘n transaksie soek nie. Sy sê: “If you judge people you do not have time to love them.”
Sy sê ook: “Please don’t kill the child. I want the child. Please give me the child. I am willing to accept any child who would be aborted, and to give that child to a married couple
who will love the child, and be loved by the child. From our children’s home in
Calcutta alone, we have saved over 3,000 children from abortions. These children
have brought such love and joy to their adopting parents, and have grown up so full
of love and joy!”
Die tannie Theresa het haar kop kon uitkry bo hierdie aardige transaksie wêreld en met haar een I – “individual consideration” het sy ‘n moerse verskil gemaak. En net so is daar nog baie ander wat hierdie vlaggie gedra het. Ons eie Tutu was ene. Daar is baie mense waaraan ek kan dink in my eie ou lewetjie wat hierdie vlaggie so mooi gedra het. Sonder dat hulle nou bekend is. Op hulle stil manier het hulle hierdie ‘I’ vir my gewys.
Stilte herinner my aan Winston Churchill. Hy het die vlaggie gedra van Intellectual Stimulation. Jy kan maar gaan lees oor hom. Lady Astor sê eendag vir Churchill: “If I were married to you, I’d put poison in your coffee.” Reply: “If I were married to you, I’d drink it.” En moenie vergeet van CS Lewis nie. En Ernest Hemingway. Of Einstein. Of Stephen Hawking. Of Steve Jobs. Of oom Plato. Daar is reuse wat op hierdie aarde rondgeloop het en die vlaggie van ‘intellectual stimulation’ met trots gedra het. Wat dit kon regkry om bo die vervelige transaksie-wêreld te kon uitstyg en mense en hierdie wêreld te verander het omdat hulle mense kon laat anders dink oor dinge. Ek onthou mense in my lee wat my gehelp het om heel anders te dink aan dinge. As jy wegloop by hulle, dan ‘sing’ jou kop soos hulle vir jou vars perspektiewe gedeel het en anders laat dink het oor dinge.
Stilte herinner my aan reuse soos Ghandi; Martin Luther King; ons eie Nelson Mandela; Abraham Lincoln; Tannie Oprah Winfrey; Beethoven deur sy musiek. Erwin Rommel. Columbus. Daar is nog baie. Almal het die vlaggie gedra van “inspirational motivation”. Hulle kon dit regkry om mense te inspireer en te motiveer. En hulle daardeur te verander. Hulle te transformeer om uit te styg bo simpel transaksietjies. Deur hulle te ‘inspire’ en hoop te gee. Baie mense het my al persoonlik gehelp om weer op te staan en die lewe vierkantig in die gesig te kyk deur hierdie vlaggie so mooi te dra – dankie tog vir hulle.
En stilte herinner my aan groot reuse wat op hierdie aarde geloop het. Joan of Arc; Thomas Jefferson; Shaka Zulu; Napoleon Bonaparte; Sitting Bull; Musselini; Margarate Thatcher; Angela Merkel; Barrack Obama; Paul Kruger; Generaal De la Rey en vele meer. Almal het die vlaggie gedra van “idealised influence”. Hulle het massas gemobiliseer (soms goed en soms sleg) slegs deur hoe hulle opgetree het as rolmodel. Hulle kon dit regkry om mense te kry om hulle te wil volg. Selfs oom Hitler het hierdie vermoë gehad – maar hy het dit ongelukkig heeltemal verkeerd aangewend. En massas het hom gevolg. En dan is daar is mense in my persoonlike lewe wat nou nie bekend is nie, maar wat hierdie vlaggie so wonderlik dra dat ek net oopbek na hulle staar in verwondering.
En toe slaan Stilte my hard.
Stilte vra vir my of ek mense ‘transform’ deur my 4 I’s…?
in watter mate kry ek dit reg om soos Mother Theresa my ‘I’ van individual consideration vir hierdie wêreld te wys? En wanneer laas het ek my ‘I’ van Intellectual Stimulation gebruik om iemand te help om anders te dink oor dinge? En wanneer laas het ek iemand weer hoop gegee met my ‘I’ van Inspirational Motivation? En hoeveel mense kyk na my as rolmodel en wil soos ek wees omdat ek my ‘I’ gebruik van Idealised Influence?
Of “transact” ek net met mense ???
Ek vra toe vir Stilte: “Maar hoekom kry ek dit nie reg nie?”
Stilte herinner my toe aan Charles Spurgeon:” God does not need your strength. He has more than enough power of His own. He asks for your weakness. He has none of that Himself. He is longing, therefore, to take your weakness, and use it as an instrument in His own mighty Hand. Why do you not yield your weakness to Him, and receive His strength…??”
To stap ek skaam en in alle nederigheid af van die berg af en lek my wonde by die huis…
Boeta se les
Yanik – die Woord sê dit duidelik ons moet lig wees wat na duisternis toe gaan. En ons moet suurdeeg wees wat na deeg toe gaan. En ons moet sout wees wat na nie-sout toe gaan.
En in my taal is dit miskien om jou 4 I’s te vat na die koue transaksie-wêreld toe.
En mense te “transform” deur jou 4 I’s.
Ons is baie meer as transaksies.
Daar was een Leier wat al vier die I’s vir ons kom wys het.
2000 jaar terug.
Gaan kyk maar hoe dra Hy die vlaggie van Individual Consideration in die Woord. Hy huil oor ons. Hy ken ons. By die naam. Selfs al die hare op jou kop.
Gaan kyk hoe vat hy die Fariseërs vas met Sy vlaggie van Intellectual Stimulation. Of hoe skryf Hy in die sand wanneer die mense die vrou wat gevang is met egbreuk wil stenig. Dat hulle skaam wegdrentel…
Gaan kyk hoe vat Hy 12 ‘no-bodies’ en maak hulle die eerste Christene en verander die wêreld met sy vlaggie van Inspirational Motivation.
Of gaan kyk hoe dra Hy die vlaggie van Idealised Influence in so mate dat miljoene mense Hom volg en Hom wil volg.
Alles transformasie.
Niks transaksie nie.
Hy was nie groot op transaksie nie. Almal om hom was vasgevang in transaksies.
Moenie so vasgeval word in die aarde se ‘candy store’ van transaksies dat jy vergeet dat jou “job”, soos myne, is om 4 I’s na die wêreld toe te bring.
Ons moet mense “transform” – nie net ‘transact” met hulle nie.
Ons en die mense om ons is meer as transaksies.
Baie meer.
Lig; suurdeeg; en sout. Na duisternis toe. Na deeg toe. En na nie-sout toe.
En onthou – jy is net ‘n loot. Jy is niks as die loot nie ‘ingeplug” is by die wingerdstok nie.
So moeilik en so maklik soos dit.
Dis hoekom ons hier is.
Lief vir jou
Pappa