Almal wat saam met my in die army was, ken my as Boom. Min mense weet hoekom.
Kom ek vertel jou.
Ek het my basies in 1987 in Osona gedoen. Dit is in Okahandja – dorpie noord van Windhoek! En toe ek klaar is met basis, toe gaan doen ons 9 maande JL’s (junior leiers) in Potchefstroom by Artillerieskool. Dis om of ‘n bombardier of ‘n luitenant te kan word.
Daar in Potchefstroom het ek amper gevrek van die koue. Soos wat Namibië lekker warm kan word, so kan daardie Potchefstroom yskoud word.
Ons moes dan as deel van die opleiding ook wag staan. By die skietbaan as ek reg onthou. Dan trek jy jou “overalls” aan, met jou web-belt en jou “bootse” en boshoed en R4 en “long johns” onderaan met jou grootjas bo-oor alles. Jy lyk soos ‘n bleddie eskimo. Dan klim jy op ‘n Samil wat jou dan skietbaan toe vat.
En daar word jou skof wat jy dan moet wagstaan aan jou toegedeel. Eerste skof was om wag te staan van 18h00-20h00, en dan weer van 12h00 – 02h00 in die oggend. Tweede skof was van 20h00 tot 22h00, en weer van 02h00 tot 04h00 in die oggend. En derde skof was weer van 22h00-12h00, en weer van 04h00 tot 06h00 in die oggend. Maak maar jou sommetjies. Die ergste skof was tweede skof, want daardie oggend van 02h00 tot 04h00 was erg – veral wanneer almal op hulle diepste slaap.
En daardie spesifieke dag toe trek ek tweede skof. In die middel van die winter. Dit was ‘n rugbreker. Ek onthou die eerste sessie het ek gemaak van 20h00 tot 22h00. Net-net. En toe die Samil ons 22h00 kom haal toe klim ek “boots en all” net so in die bed. Want ek weet die 02h00 tot 04h00 sessie is om die draai.
En dan voel dit vir jou skaars asof jy geslaap het, dan kom maak hulle jou wakker vir jou 02h00-04h00 skof. Dis vriesend buite. Ver onder vriespunt. Dan klim jy maar op die Samil met jou eskimo-pakkie en daar gaan jy.
Nou kom jou groot geveg teen die slaap. Dis net jy en die nag. En die groot slaap wat vir jou gluur. Want as hulle jou vang slaap tydens wagstaan dan is dit nag vir jou. Rooi doibie, of af van die kursus af, of projektiel in die hoogvoor…Ek onthou hoe sit ek daar op ‘n klip. 70% vasgevries met die slaap wat elke minuut die oorhang begin kry.
En toe, genade op genade, sien ek die ligte van die Samil. Dis 04h00. Tyd vir skofruiling. Nou kan ek lekker twee ure tot 06h00 gaan slaap. Dan gaan hulle ons almal kom wakker maak en dan ry ons terug Artillerie skool toe.
Ek onthou ek klim in daardie bedjie met grootjas, boots en alles. Net my geweer buite die bed gelos. En net voor ek aan die soete slaap oorgee, voel ek dat ek moet gaan pie. Maar dis nie so maklik nie. Dit beteken ek moet my grootjas uittrek, dan my overall uittrek, dan my “long johns” uittrek net om die ding te kan doen. Alles in die vriesende omstandighede. Nie vir sissies nie.
Ek besluit net daar ek sal eerder aftap as hulle ons kom wakker maak 06h00. Die nood is nie so erg nie, lieg ek vir myself. Slaap net vir twee ure. Min het ek geweet dis ‘n groot fout.
Ek was sommer vinnig in droomland. Droom ek hardloop oor ‘n pragtige groen veld met blommetjies en alles. En op die horison staan daar ‘n groot boom. Ek hardloop tot by die boom, haal my potlood uit en pie teen sy stam. Ek voel in die droom hoe ek ontspan.
Maar toe word dit warm om my, en ek word wakker. My klere en bed is sopnat. Ek, hierdie groot soldaat, het my bed natgepie…
Moes met daardie nat overall en al op die Samil klim terug Art Skool toe. Almal het my uitgelag.
Van daardie dag af was ek Boom.
Toe ek in 1988 op Hurricane kom, toe skryf ek eendag vir my ma ‘n brief uit Angola. Ek sê vir haar: ” Ma – ek is nou so lank in Angola, ek dink ek is bossies. As ek ‘n bottel bier oopmaak en iemand maak my skrik, dan hou ek die doppie tussen my tande en gooi hom met die bottel. Soos ‘n handgranaat.” Maar ek maak ‘n grap.
‘n Paar weke later lê ek nog so rustig en trek ‘n Paul Revere in Angola, toe roep die manne my.
“Dis 9 op die radio vir jou”- sê hulle. 9 was Kapt Schoonwinkel.
Ek tel die radio op. “9 – dis Boom, oor”
“Boom” – sê 9 – “is jy bossies?”
” 9 – negatief – oor” sê ek maar ek het geen benul hoekom hy dit vir my vra nie. Heel verbaas teruggestap na my plekkie toe. Geen benul waar die groot 9 daaraan kom nie. Eers jare later vind ek uit. Toe my dierbare moeder die brief kry, toe skakel sy dadelik ‘n brigadier wat toe huisvriende van ons was. Haar seuntjie is bossies en in die middel van Angola – en sy is bekommerd…
Jammer 9. Dit was my ma wat gemaak het dat die hele weermag op jou “case” was toe sy my briefie lees! En jy moes seker aan die hele wêreld verduidelik hoekom jy dan ‘n man daar onder jou bevel het wat bossies is.
Jammer 9…oor!
Eendag toe ry ons konvooi. Ek kan nie onthou wat ek verkeerd gedoen het nie, maar dit was weer iets baie simpel. En toe soek 9 my weer oor die radio.
“9 – 9 – dis Boom – oor…”
“Boom” – sê Groot 9 toe – “jy is ‘n d@@s”…
Ek ervaar toe ‘n mengsel van vrees want ek praat met die groot 9, maar ook so bietjie woede want ek hou nie daarvan as iemand my dit noem nie.
“9 – reg – oor en uit” – proes ek toe oor die radio. Die “uit” was maar my manier om so bietjie ‘n houtjie terug te kry, maar jy sukkel nie met die groot 9 nie…
“Nie f@kken uit nie” … skree 9 toe vir my oor die radio.
“9 – reg – oor” kom ek toe vinnig in gelid.
En toe die stilte. Die bal is nou aan 9 se kant. Hy kon my net daar opdrag gee om ‘n projektiel in die hoogvoor te kry, want my radio-etiket laat toe veel te wense oor.
Maar hy het nie.
Dankie 9 – oor…
Boeta se les:
Yanik – hier is nie eintlik baie lesse in hierdie storie nie. Ek skryf dit maar meer vir die manne van Hurricane. Jy is nog te klein – wil nie graag hê jy moet hierdie nou al lees nie. Maar eendag as jy groot is en jy lees hierdie, onthou dan net die volgende:
- As jy voel jy wil pie, gaan pie. Moenie dit uitstel nie. Dit kan lei tot byname.
- As jy ooit vir iemand ‘n brief skryf, dink mooi wat hulle daarmee gaan doen voordat jy hom pos.
- As iemand ooit met jou oor die radio wil praat, het jy nie die reg om die gesprek kort te knip nie.
Lief vir jou
Pappa